همه پدر و مادر ها آرزوی دارند که کودکانی شاد داشته باشند و برای آنها شادی و اوقات خوش فراهم کنند. به خصوص اینکه امروزه همه ما میدانیم که دوران کودکی چه قدر در شخصیت و روحیه فرد تاثیر دارد و نتایج این دوران در بزرگسالی ظاهر میشود.
اما گاهی در خوشحال کردن کودکان خود دچار سردرگمی ویا اشتباه می شویم. برای مثال ممکن است بیش از حد تعادل به کودک در هنگام مشکلات کمک کنیم و بدون اینکه او مشارکتی در حل مشکل داشته باشد، راهکار برای او بگذرایم.
یا به محض ناراحتی کودک، دچار نگرانی شویم و سریع از او بخواهیم که شاد باشد و یا شادی کودکان را تنها در تامین نیاز های مادی او بدانیم و بیش از اندازه برای او وسایل و امکانات مهیا کنیم. نکات و ظرافت های بسیار زیادی در تربیت فرزندان وجود دارد که ما در این مقاله تنها به بخش کوچکی از آنها اشاره می کنیم.
رفتار درست با نوزاد
او را عاشقانه در آغوش بگیرید
گاهی، بعضی از مادرها فکر میکنند که نباید نوزاد رازیاد در اغوش گرفت و این کار بعث لوس شدن نوزاد می شود. اما تحقیقاتی انجام شده مبنی بر این که در اغوش گرفتن کودک، باعث احساس امنیت و ارامش او بشود و دچار کمبود محبت و معهر نشود.
با نوزاد صحبت کنید
گاهی مردم فکر صحبت کردن با نوزاد باعث رشد زبان نوزاد می شود. برقراری ارتباط را می آموزد و به رشد ذهنی او کمک می کند.
برای او شعر بخوانید و داستان تعریف کنید
شعر خواندن و داستان تعریف کردن برای نوازد، احساس شادی در او بوجود می آورد و به رشد او کمک بسیاری می کند. با صدای ارامش بخش و با حس خوب و پر مهر برای او شعرهای کودکانه بخوانید. نوزادان احساسات شما را کامل دریافت می کنند. پس هنگامی که عصبانی یا ناراحت هستید، از شعر خوانی برای او دوری کنید چرا که نتیجه ای کاملا برعکس می گذارد و روان ظریف و لطیف او آسیب می بیند.
به گریه های نوزاد سریع پاسخ دهید
گریه کردن نوزاد نشان دهنده این است که او از چیزی ناراحت است ولی چون صحبت کردن بلد نیست، با گریه این نیاز خود را نشان می دهد. شاید نیاز به تعویض پوشک دارد یا دچار دلدرد شده و یا گرسنه است. گریه بیش از حد، او را بی تاب می کند پس باید هرچه زودتر به نیازهای او رسیدگی شود.
جایی که نوزاد حضور دارد دعوا نکنید
نوزاد تمامی تشعشعات و احساسات درونی ما را دریافت می کند. اگر این تشعشعات شعوری ما منفی باشد، او دچار تنش و استرس و نگرانی می شود و تاثیرات آن همواره او را تا بزرگسالی نیز آزار می دهد.
رفتار درست با کودک
کودک شاد و خوشحال، رفتارهای متعادل و مشخصی دارد. بازی کردن را دوست دارد، کنجکاو است، درمورد مسائل مختلف سوال می پرسد، ارتباط گرفتن با بچه های دیگر را دوست دارد و عاشق تحرک و بالا و پایین پریدن است. اما کودکی که احساس شادی ندارد، معمولا ساکت است و از دیگران دوری می کند، از بازی کردن لذت نمی برد، نمی خندد، بسیار دچار تنش و اضطراب و ترس می شود وعلاقه ای به سوال پرسیدن ندارد. البته این به آن معنا نیست که اگر یکی دوروز این رفتارها را از خود نشان داد شاد نیست، این رفتارها باید در زمان های طولانی تر زیر نظر گرفته شود و با روانشناس کودک مشورت شود. ساکت بودن کودک ممکن است دلایل دیگری داشته باشد از جمله شخصیت کودک که درونگرا بودن او را نشان دهد و یا نشان ازخجالتی بودن کودک باشد.
درونگرایی کودک با خجالتی بودن بسیار متفاوت است. خجالتی بودن یعنی شرم از ابراز وجود، کناره گیری از دیگران و پنهان شدن پشت والدین خود و چسبیدن بیش از حد به آنهاست. برای مطالعه بیشتر، مقاله کودک درونگرا را بخوانید.
با فرزندان خود بازی کنید و نقاشی بکشید
کودک شما، بسیار بازی کردن با شما را دوست دارد چرا که او به شما علاقه مند است و شاید آرزوی او وقت گذراندن با شما باشد. کودکتان را در بازی های مهیج و پر تحرک شرکت دهید. خودتان هم کودک شوید و با او مثل یک کودک بازی کنید. باهم بالا و پایین بپرید، بخندید، میان بازی زنگ تفریح داشته باشید و در آن زنگ تفریح بستنی یا میوه بخورید. (می توانید از این زنگ تفریح به بهترین شکل استفاده کنید و به ذوق بازی، به او خوراکی های مقوی و سالم بدهید و خودتان نیز با او همراه شوید.) کودکان با آزاد کردن انرژی خود، احساس شادی می کنند. البته این برای بزرگسالان هم درست است و برای همین ورزش کردن در ایجاد روحیه مثبت، تاثیر زیادی دارد. علاوه بر این، بازی با کودکان در روحیه بزرگسالان هم تاثیرات مثبت بسیار زیادی دارد پس بلند شوید و با او بازی کنید!
اگر به نقاشی کشیدن علاقه دارد با هم نقاشی بکشید. دفتر نقاشی بزرگ و یا برگه های بزرگ برای او فراهم کنید، از او بخواهید که چشمانش را ببندد و دنیای رویایی خود را تصور کند، حالا چشمانش را باز کند وهرجور که بلد است، آن دنیای رویایی را نقاشی کند. با هر خط و نقطه ای که میگذارد، احساس شادی کنید و او را تشویق کنید. اگر اهل توضیح دادن درمورد نقاشی خود است، از او بخواهید داستان نقاشی اش را توضیح دهد و با اشتیاق و مهربانی به حرف های او گوش کنید و او را تشویق کنید. نقاشی گروهی را شروع کنید! شما و او و افراد دیگر خانواده، دور برگه بنشینند و همه باهم به نقاشی کردن مشغول بشوند. میتوانید یک ترانه کودکانه هم همزمان پخش کنید و از این اوقات خوش لذت ببرید.
با کودک خود به پارک بروید
کودکان عاشق طبیعت هستند و بسیار بازی در فضای باز را دوست دارند. در برنامه ریزی های خود حتما این موضوع را قرار دهید که در هفته یکی دوبار با کودک خود به دامان طبیعت بروید و باهم بازی کنید یا او بازی کند و شما مشغول تماشای او باشید و از دور برایش لبخند بزنید و دست تکان دهید. درمورد درختان و گل ها با او صحبت کنید، آنها را لمس کنید و از او بخواهید بافت درختان را لمس کرده و احساسش را بگوید. باهم به تماشای آسمان بنشینید و ابر ها و ستاره ها را تماشا کنید و قصه ای درمورد آنها بسازید.
از کودک بخواهید درمورد احساسش صحبت کند
وقتی کودک شما آرام نشسته و احساسش را نمی دانید، دوستانه کنار او بنشینید و به او بگویید: الان چه احساسی داری؟ اگر از جواب دادن دوری کرد و سکوت کرد، شروع کنید از احساسات خودتان بگویید. مثلا بگویید: وای چقدر خوبه الان پیشت نشستم خداروشکر! یا، چقدر دلم میخواد با یکی بازی کنم، اما کیه که اونم مثل من از بای کردن خوشش بیاد؟
با این روش، او اگر غمگین یا عصبانی باشد کم کم ارام شده و شروع به صحبت می کند یا از بازی کردن با شما استقبال می کند.
به کودک خود شکرگزاری را آموزش دهید
شکرگزاری یکی از روش هایی است که آرامش عمیقی به دنبال خود دارد. اگر افراد از سن کودکی یاد بگیرند شکرگزار نعمت های خداوند باشند، روحیه آن ها تغییرات مثبتی خواهد کرد و ناخداگاه تمام اتفاقات را با دید مثبت نگاه می کنند. پیش از اینکه شکرگزاری را به او آموزش دهید، از وجود خدا و مهربانی های او برای کودک خود بگویید. این را در نظر داشته باشید که خداوند، عشق خالص است. پس از دیدگاه های قدیمی و سنتی که با صحبت درمورد خدا، ترس در دلها می افتد دوری کنید.
برای راه و روش درست شکرگزاری کردن، به مقاله معجزه شکرگزاری مراجعه کنید.
قصه گویی
برای کودکانتان قصه بگویید. مثلا می توانید پیش از خوابیدن او، برایش قصه های آموزنده و کودکانه بگویید. قصه هایی که احساس آرامش و شادی و کودکی را در دل او زنده کند. قصه هایی که با شعر همراه باشد و برای او خسته کننده نباشد.
پیش از تمام این موارد، این نکته مهم ترین نکته است که فضای خانه شما شاد است یا پر از غم و افسردگی؟ بحث و دعواست یا عشق و آرامش؟ مهربانی با همسر و دیگر افراد است یا پرخاشگری؟